Trung thu - Tết của trẻ con

Thế hệ 7x chúng ta thật hạnh phúc vì đã từng biết về Trung thu xưa với những món đồ chơi giản dị mà gần gũi, những mâm cỗ cầu kỳ nhưng dân dã, với tiếng trống tiếng chiêng của đoàn múa sư tử, tiếng trẻ con đùa chơi các trò chơi dân gian dưới anh trăng rằm,…

Vẫn biết cuộc sống liên tục thay đổi, cái mới thay thế cái cũ, nhưng có những cái cũ thật đẹp, thật khó quên, nhất là đối với trẻ con. Nhìn con gái 3 tuổi mà cứ nghĩ mãi làm thế nào để cho con gái nhớ về những tết Trung thu thời thơ ấu của nó như mình nớ về Trung thu xưa.

Chẳng đắt tiền tới cả triệu đồng, không cầu kỳ với đủ loại nhân làm bằng sơn hào hải vị và càng không được đặt trong những chiếc hộp trang trí sang trọng như những chiếc bánh trung thu bây giờ, những chiếc bánh nướng hình con ỉn, bánh dẻo hình con cá nhỏ xinh với nhân chỉ là chút đậu xanh, mứt dừa hay mứt bí đơn sơ đã là niềm vui lớn cho mọi đứa trẻ. Bánh trung thu bây giờ dường như để người lớn đem đi làm quà biếu nhau hơn là để đem lại niềm hân hoan cho con trẻ.

Khác mâm cỗ trung thu bây giờ với các loại hoa quả nhập khẩu có giá tới cả trăm ngàn 1 cân, mâm cỗ trung thu xưa dân dã, chỉ toàn những chuối, bưởi, na, hồng đỏ, hồng ngâm, cốm... nhưng được chuẩn bị thật cầu kỳ, kỹ lưỡng. Các loại quả đều được tỉa thành hoa, tô điểm cho mâm cỗ. Bưởi được dùng nhiều nhất không chỉ bởi là thứ quả đặc trưng của mùa thu mà vì bưởi được các mẹ, các chị cắt tỉa cẩn thận thành hình con thú.  Hiếm có mâm cỗ trung thu nào hồi đó lại thiếu một chú cún con bằng bưởi trông thật ngộ nghĩnh và đáng yêu.

Xưa cầu kỳ là vậy. Bây giờ, nhịp sống công nghiệp không còn cho phép người lớn có đủ thời gian và kiên nhẫn để có thể ngồi tỉ mẩn như thế. Và con trẻ ngày nay cũng mất dần cơ hội để được phá cỗ trung thu bên những mâm cỗ giản dị nhưng nhiều tình thương như vậy.

Đêm Trung thu là phải đi rước đèn dưới ánh trăng. Đèn ông sao, đèn ông sư, đèn cù, đèn con thỏ,… những chiếc đèn làm từ giấy bóng kính nhiều màu sắc, với một cây nến được thắp ở bên trong, tô điểm thêm cho đêm rằm Trung thu huyền ảo. Đây là những món đồ chơi tiêu biểu nhất của tết Trung thu nhưng giờ cũng ít được trẻ con để mắt tới bởi đã có đèn lồng chạy pin, chẳng sợ bị gió thổi làm tắt, có nhạc hay, có hình đẹp.

Ngày Trung thu cũng có những món đồ chơi thật độc đáo. Trẻ con xưa sẽ còn nhớ mãi những chiếc tàu thủy, ca nô làm bằng thiếc, với một “hệ thống nồi hơi nước” được đốt bằng dầu hỏa. Ở trong phố, không gần ao hồ, thì cho tàu chạy trong chậu nước. Ở gần hồ, nhất là hồ Tây hay hồ Trúc Bạch, thì không còn gì bằng. Có thể buộc dây, cho tàu chạy tít ra ngoài xa, tới khi nào hết dầu thì kéo về.

Trung thu xưa không thế thiếu đầu sư tử, mặt nạ giấy bồi và trống bỏi. Trẻ con, đứa thì đòi bố mẹ mua cho 1 chiếc đầu sư tử để tự nhẩy múa lăn lộn trong nhà hoặc đem ra đường nô đùa với chúng bạn, đứa xin mua bằng được 1 cái mặt nạ, trông càng dữ tợn càng tốt, để đi đì hù dọa đứa khác.

Kể lể mãi chắc không hết được chuyện Trung thu xưa, chỉ mong sao Trung thu mãi là Tết của trẻ con!

TMQ. 4/9/2011