Học - Thư gửi con trai.

Thư gửi con trai Mẹ làm nghề dạy học, không ngày nào không phải nói chuyện học. Nhưng cũng chẳng ngày nào mẹ không tự hỏi, mẹ muốn con mẹ học thế nào. Bố mẹ không kỳ vọng con trở thành Ngô Bảo Châu hay Lý Quang Diệu, bởi bố mẹ đều hiểu cái giá họ đã phải trả để được thành danh. Sự thành đạt của một người giống như bề nổi của tảng băng, những mất mát  họ phải trả giống như phần chìm dưới nước. Người ta thường chỉ nhìn thấy phần trên hào quang trắng toát, mà không thấy cái phần đế lạnh lẽo nặng lề kéo người chìm xuống biển. Bố mẹ cũng không muốn ép con học trường này lớp nọ, bởi sách vở là cần nhưng không đủ. Mẹ mong con học thật nhiều từ cuộc sống, học để thấy yêu đời hơn, học để tự mình tốt hơn, học để lập thân và chung sống. Con hãy học từ sách vở thầy cô, và cả từ những người xung quanh con ạ. Hãy học ông quét nhà, học bà dạy sớm, học mẹ nấu cơm, học chơi, học nghỉ, học chạy, học ngã, học yêu, học biết nhận lỗi và đứng lên sau những sai lầm. Con hãy nhìn, hãy nghe, hãy thử và cảm nhận mà học. Hãy quan sát những gì đang xảy ra và tự hỏi: "cái gì ?",  "tại sao?" và "như thế nào?". Có lúc nào con bối rối, hãy thì thầm với mẹ. Khi nào con sợ hãi, hãy nắm chặt  tay cha. Còn nếu học được điều hay, hãy chia sẻ với em Dương, con nhé. Con hãy học, không phải vì con phải học, mà vì đó là niềm vui sống. Con hãy học như cây Phong non nhỏ vươn cao, xòe tán rộng, rễ bám sâu vào đất, thân thẳng lá xanh. Cây Phong ấy không đi đâu cả, nhưng mỗi ngày đều nghe gió vi vu kể chuyện đó đây, nghe chim ríu rít tỉ tê về đủ loại cỏ cây khắp xứ. Nó học bằng cách lắng nghe. Nó học bằng cách kết bạn. Nó cho gió chỗ nghỉ chân, nó cho chim nơi trú ẩn và nó sống cuộc đời vui vẻ, ung dung. Con hãy học như chim nhỏ học bay, như nai con học chạy: dũng cảm và vui vẻ, tự nhiên và khoan khoái. Nai sẽ không chạy được nếu không từng bị ngã, chim sẽ chẳng bay được nếu chẳng dám lao mình vào khoảng không sâu. Mỗi lúc vui, buồn, con đều vẽ. Mỗi bức tranh con vẽ, là một mảnh ghép cuộc sống của con, là một người bạn mà con tự tạo thành. Mỗi lần nhìn con vẽ, mẹ mừng rỡ ngấm ngầm, con mẹ đang tự tạo cho mình một người bạn trong chính bản thân con. Hãy học làm bạn của chính mình, bởi sẽ có nhiều khi con chẳng có ai bên. Hãy học để biết yêu bản thân, bởi ai thèm yêu kẻ chẳng biết tự thương mình. Bố mẹ con không giàu có, nhưng đã làm việc chăm chỉ để có được cuộc sống bình thường mà không phải xin vay. Hãy học để biết làm việc bền bỉ và tiết kiệm cho những lúc khó khăn. Hãy học cách dùng tiền cẩn trọng để đồng tiền con kiếm được giúp con sống vui hơn, chứ không làm con khốn khổ. Hãy học cả cách sống giản dị con nhé, để mỗi ngày con đều có thể vui với những điều rất nhỏ quanh mình. Và bố mẹ sẽ luôn bên con để học cách học cùng con. Ngày 18 tháng 7 năm 2011 Phạm Việt Hà (PTB St.)